Retiefstraat 116 – I, het gezin van Samuel Nikkelsberg (3)

Tijdens het transport naar Auschwitz werd Samuel 58 jaar oud

Verteller: Frits Slicht Frits Slicht
Auteur: Frits Slicht Frits Slicht
Spitskopstraat
Foto uit De Sumatrapost van 23 juli 1927 over de Onbewoonbaar Verklaarde Woningen.

Foto uit De Sumatrapost van 23 juli 1927 over de Onbewoonbaar Verklaarde Woningen.

Na het huwelijk van Samuel en Jansje in 1910

Zoals al eerder gezegd woonden Samuel en Jansje de eerste jaren van hun huwelijk in bij familie. Hoogstwaarschijnlijk bij de familie in de Valkenburgerstraat, hoewel er ook meerdere gezinsleden in de Vrolikstraat waren terechtgekomen. Maar blijven wonen in of in de buurt van de Valkenburgerstraat was niet meer mogelijk. De leef- en woonomstandigheden waren abominabel, maar de Gemeente was bezig met de sanering van de buurt. Die sanering heeft vele jaren in beslag genomen.

Maritzstraat met rechts het deel Retiefstraat, links is zichtbaar de Populierenweg (aan de overzijde van het Spoor), bron: Feestnummer HWV 1919.

Maritzstraat met rechts het deel Retiefstraat, links is zichtbaar de Populierenweg (aan de overzijde van het Spoor), bron: Feestnummer HWV 1919.

Naar de Transvaalbuurt

In het jaar 1919, het jaar van de oplevering van de woningen van het Eerste Blok van de Tugelaweg woningen komen Samuel en Jansje naar de Retiefstraat. Het echtpaar blijft zonder kinderen maar wel is er regelmatig sprake van inwoners (familieleden). Eén van de inwoners is de moeder van Jansje, Marianne Peperwortel – Blitz. Zij overlijdt mogelijk, gezien haar overlijdensdatum, bij Samuel en Jansje. Een andere inwoner was de weduwnaar Jacob Peperwortel een broer van Jansje. Hij komt in april 1941 inwonen vanuit het Pension Groente in de Plantage Middenlaan 18. Het pension was vernoemd naar Frederik Groente die daar de leiding had en daar ook woonde met zijn gezin.

Woningkaart van Retiefstraat 116 – I, bron: Indexen SAA

Woningkaart van Retiefstraat 116 – I, bron: Indexen SAA

Werk

Voor zover valt na te gaan, heeft Samuel altijd gewerkt als venter of koopman zoals dat op de gezinskaart wordt genoemd. Er zijn twee marktkaarten bewaard gebleven. De eerste begint in maart 1935 en heeft als ventwijk Oost. Hij handelt dan in Pot- en Vaste planten om daarna regelmatig af te wisselen met aardappelen, groente en fruit.

Marktkaart (voor) van Samuel Nikkelsberg, bron: Indexen SAA

Marktkaart (voor) van Samuel Nikkelsberg, bron: Indexen SAA

Marktkaart (achterkant) van Samuel Nikkelsberg, bron: Indexen SAA

Marktkaart (achterkant) van Samuel Nikkelsberg, bron: Indexen SAA

Vanaf oktober 1937 krijgt hij toestemming dat zijn vrouw Jansje hem kan bijstaan. Gezien de opmerking op de achterkant van deze marktkaart gaat het om een ziekte. Wat hem, Samuel, mankeert is onbekend. Blijkbaar heeft men zicht weten te redden want er wordt geen beroep gedaan op steun van de Gemeente.

De Bezetting en de Joodse Markt

De marktkaart loopt door tot in de jaren 1940 tot en met 1942, vandaar ook de Hoofdletter J die op de voorkant is gestempeld. In september 1940 werden de Joodse venters al geweerd van de markt, een jaar later opgevolgd door de instelling van Joodse Markten.

Marktkaart voor de Joodse markt aan de Joubertstraat, bron: Indexen SAA

Marktkaart voor de Joodse markt aan de Joubertstraat, bron: Indexen SAA

Voor de Joodse Markt in de Joubertstraat in de Transvaalbuurt krijgt Samuel ook een Marktkaart. Vanwege de geschiedenis voorafgaande aan deze periode lijkt het erop dat ook Jansje haar man weer kan bijstaan. Dat ze op de Joodse markt mogen staan, is uitstel want op 23 september 1942 komen Samuel en Jansje aan in Kamp Westerbork. Twee dagen later gaan ze op transport om op de 28ste September 1942 te worden vermoord in Auschwitz.

Terug Naar: VERHAAL 1

Alle rechten voorbehouden

40 keer bekeken

Bekijk meer afbeeldingen

Kaart Joodse Raad van Samuel Nikkelsberg, bron: Arolsen Archives

Kaart Joodse Raad van Samuel Nikkelsberg, bron: Arolsen Archives

Kaart Joodse Raad van Jansje Nikkelsberg – Peperwortel, bron: Arolsen Archives

Kaart Joodse Raad van Jansje Nikkelsberg – Peperwortel, bron: Arolsen Archives

Deportatieoverzicht (alfabetisch) met bestemming Concentratiekamp en datum van ‘overlijden’ met Samuel Nikkelsberg, bron Arolsen Archives

Deportatieoverzicht (alfabetisch) met bestemming Concentratiekamp en datum van ‘overlijden’ met Samuel Nikkelsberg, bron Arolsen Archives

Artikel (deels) over de Joodse markten uit de Tweede Wereldoorlog en de komst van een herdenkingsmonument, bron: De Waarheid van 15 november 1986

Artikel (deels) over de Joodse markten uit de Tweede Wereldoorlog en de komst van een herdenkingsmonument, bron: De Waarheid van 15 november 1986

Geen reacties

Voeg je reactie toe