Hij was dat jaar arbeidsongeschikt geworden en daardoor zeer regelmatig thuis. Het museum zocht vrijwilligers die mee wilden werken aan de website van het Geheugen van Oost. “Dat leek mij wel wat” en als docent geschiedenis trok het me om met de geschiedenis van Amsterdam bezig te zijn. De vraag was nog wel even waarover? Geschiedenis en het dagelijkse Joodse leven in de Transvaalbuurt, dat trok. Tot op de dag van vandaag weet hij niet waarom hij dat gezegd heeft, “ik wist er niets van maar ik heb er geen moment spijt van gehad”, met veel plezier en genoegen draag ik in positieve zin bij aan de pijnlijke en indrukwekkende geschiedenis van de Transvaalbuurt.
Hoe begin je dan? Ik ben me gaan inlezen bij het Joods historisch museum en het contact met David Verdooner, de bakker aan de Tugelaweg, was heel inspirerend en waardevol. Dat was mijn eerste interview, een mooi contact en het leek wel of we elkaar teruggevonden hadden. Na het interview is het met de gezondheid van Dave helaas bergafwaarts gegaan. Een schat van een man, zijn vrouw heeft het verhaal voorgelezen. Een aantal maanden later is hij overleden, iedereen kende bakker Verdooner, het is een veel gelezen verhaal.
Via via en allerlei contacten kwam Frits aan contacten voor nieuwe interviews.
Ik heb veel goede contacten opgebouwd en bij een aantal mensen ben ik op de begrafenis geweest. Het was ook voor die mensen heel jn om met Frits ook over de periode voorafgaand aan de oorlog te praten, zoals Mimi Voet-Hakker, zij was geadopteerd en vertelde Frits dingen die voor haar eigen familie nieuw waren. Veel zeer interessante interviews, open gesprekken en goede contacten volgden.
Op een gegeven moment zijn mensen die het woord willen voeren op. Toen heeft hij gezinnen in de straat gekozen om te beschrijven, de serie van de Spitskopstraat is hiervan het resultaat.
Wat heeft het werk voor het Geheugen voor Frits betekend? Heel veel inzicht in het leven in de jaren ‘30 en ’40 in de Transvaalbuurt. De persoonlijke geschiedenis van de oud bewoners is levend geworden. Ik ben zelfs naar Assen gegaan en had daar een bijzonder gesprek. Als mensen er eenmaal over gaan praten dan komt er na verloop van tijd een heel verhaal los en soms nog tot de gekste details. De kroon op het werk was het boek “verteld om niet te vergeten”, hierin zijn de interviews gebundeld maar wat vooral naar voren komt is de liefde voor de mensen en aandacht voor de mensen die Frits heeft geïnterviewd.
Terugkijkend; de website van het Geheugen was op een gegeven moment een trui met grove steken, na de update door Mediamatic en het nieuwe beheer is het inmiddels een mooi breiwerk. En door de invulling van alle verhalen wordt het breiwerk steeds fijner en mooier.
En de toekomst? Meer interviews met allochtone medebewoners. En verder lijkt het me mooi om initiatieven in de Transvaalbuurt in beeld brengen, buurtverenigingen die een hele geschiedenis hebben, ik zou wel met speeltuinhistorie aan de slag willen. Voetballen mocht niet en paste niet in de opvoeding, was te wild. Korfbal was meer een sport voor socialisten, jongens en meiden.
Het Geheugen van Oost heeft Frits veel gebracht, na zijn afkeuring had hij nauwelijks tijd voor andere werkzaamheden want geen tijd. Door alle interviews is ook voor Frits een wereld open gegaan en gaandeweg is hij daardoor een autoriteit geworden op het gebied van het Joodse leven in de Transvaalbuurt.
Het verhaal bij dit interview: Groenten, mierik, kippen, melk en vis
De verhalen van David Verdooner: David Verdooner (1937 - 2008)
Over het boekje:
Het boekje Zijn wie je bent in Oost is een uitgave van Het Geheugen van Oost, november 2023. Mede mogelijk gemaakt door Dynamo.
Het boekje is samengesteld uit interviews en verhalen. De verhalen zijn in samenspraak met de geïnterviewden gekozen van de website www.geheugenvanoost.nl.
De samenstelling en eindredactie voor het boekje was in handen van Foekje Detmar.
Ontwerp: Hollands Diep, opmaak: Laura Kalter Ontwerpen
Druk: Printingpower.nl
Belangstellenden kunnen het boekje bestellen tegen betaling van 5€ verzendkosten. Stuur een mail met je gegevens naar: geheugenvanoost [at] amsterdammuseum.nl dan sturen wij het aan je op.