Over sauna's en typemachines

Verteller: Ko Molenaar
Auteur: Document Schrijver
15 Reacties
Halmaheirastraat, Indische Buurt

We hadden typeles op school. Op van die oude grote typemachines, kostbaar en loodzwaar.

Viking sauna Sauna Viking Oost - waar vroeger kleuter naar school gingen - met daarachter de koepel van de Gerardus Majellakerk (Foto: 2003, Gemeente Archief Amsterdam).

Viking sauna Sauna Viking Oost - waar vroeger kleuter naar school gingen - met daarachter de koepel van de Gerardus Majellakerk (Foto: 2003, Gemeente Archief Amsterdam). Door: Christina Mercken

Alle rechten voorbehouden

Nooit over nagedacht hoe vreemd het is dat we in Oost, aan de Halmaheirastraat, een sauna hebben die aan een kerk vastzit? Dat was dan ook niet altijd zo.

Vroeger zaten aan de Gerardus Majellakerk twee scholen vast. De sauna heeft zijn intrek genomen in de vroegere kleuterschool. Mijn kleine nichtje Marina zat daar. Maar ik zat op de Mulo, de school voor de echte jongens, die er naast zat. Mijn broer André zat een klas hoger dan ik.

Beide scholen werden beheerd door de nonnen van de Lauriergracht. Daar hadden ze een klooster ‘De Voorzienigheid’ en een kweekschool. De nonnen van onze school sliepen niet in hun eigen klooster, maar hadden hun slaapkamers boven de school.

We hadden typeles op school. Op van die oude grote typemachines. Ze waren blijkbaar niet alleen loodzwaar, maar ook erg kostbaar. Of misschien vertrouwden de nonnen het niet helemaal in Oost , zo ver weg van hun eigen klooster? In elk geval moesten we na elke les met die typemachines sjouwen. Alle trappen op, tot boven in de slaapkamer van de nonnen. Dat was blijkbaar de enige plek waar die machines veilig waren!

Alle rechten voorbehouden

5967 keer bekeken

15 reacties

Voeg je reactie toe
Arnold Gnocchi

Voor straf in het bezemhok

Dit was t voormalig Zuster/Nonnenhuis. Ik heb daar de Peuter- ('Kak') school en de kleuterschool bezocht. Zuster Ermelinda en Juffrouw Hageman kan ik mij herinneren. In het eerste Peuterjaar ontsnapte ik elke dag. Ik was zo tenger dat ik door de tralies van het hek kon kruipen. Toen mijn moeder dat merkte, stond ze mij elke dag om de hoek op te wachten en bracht mij terug. Als straf werd ik in het bezemhok ( waar 'de Duivel woonde') in het Zustergebouw opgesloten. Jaren geleden, toen het een sauna was geworden, was het voor mij dubbel pret om daar - in het voormalig zusterhuis- in mijn blootje te genieten! 

Jan E. Slot

Herinneringen

Ben bezig met mijn levensverhaal. Geboren in 1933. Heb in 1945-1948 op de St .Adelbertusschool gezeten. We woonden in de Linnaeusstraat no 87 III op de hoek Domselaerstraat Amsterdam .Het was tegenover Bakkerij Moes. .Heb nog een klassefoto uit die tijd. Met de heer Pustjens (Duits). Herinner me ook de reuk van de typemachines nog. Ben in 1948 naar een ander deel van het land verhuist (Limburg) .Ben erg geinteresseerd in bijzonderheden uit die tijd.

Een bezoeker

Will van den Akker

Ik heb met belangstelling het verhaal van mijn vriend Joop van der Linden gelezen. Op de Adelbertus MULO zaten Joop en ik naast elkaar in de bank. Vanaf 1940 kennen wij elkaar al en zijn altijd dikke vrienden gebleven. Van de Adelbertus blijft één gebeurtenis mij altijd goed bij. Vanuit het raam keken wij op een van de gashouders van de voormalige gasfabriek Oost. Op een dag scheerde een Engelse jager over de school en begon plotseling op de gashouder te schieten. Joop schrok hevig, schoot in de bank naar rechts waar ik zat en daar zaten wij beiden op de grond. Toen wij op de Adelbertus begonnen in 1939 was de Heer Verhaar het hoofd van de school. Hij ging met pensioen en de heer Seebregts werd zijn opvolger. Een zoon van de heer Verhaar heeft later op onze scgool les gegeven. Muziekles kregen wij van een bijzonder persoon: de heer Suaso de Lima de Prado. Als ik me goed herinner kwam hij oorspronkelijk uit Portugal. De school beschikte niet over een gymnastieklokaal. Daarom moesten wij in de meisjesschool van een gymnastieklokaal gebruik maken. Als wij in de school aankwamen, hielden de nonnen de meisjes altijd veilig van ons weg. Wat het zwembad betreft dacht ik dat het tarief op weekse dagen 3 cent bedroeg en op zondagen 10 cent. Genoeg herinneringen aan de Indische buurt en omgeving. Waar nodig kom daarop nog wel terug.

Een bezoeker

Joop van der Linden

Ik was op de St. Adelbertusschool van 1939-1943 voor het behalen van de MULO-diploma's A en B. en inderdaad typediploma en 3 jarig Handelsschool. Vergeleken met het huidige onderwijs vind ik die school toentertijd nog steeds fantastisch. en dat alles onder leiding van Hr. Seebregts, Kok, Pustjens (de Limburger) Stegeman, enz. En de Indische Buurt? Voor oudere jeugd best een fantastische wijk met veel ontspanning in de haven, 5cent bad in het 'Zuiderzeepark' en wandelen over de Oranjesluizen vanaf onze buurt en via het Vliegenbos en pontje naar het Centraal Station. Ik zie in mijn gedachten nog steeds de grote reuzen van Mij. Nederland aan de Java- en Sumatrakade liggen. De Oranje, Marnix van St.Aldegonde, Johan van Oldebarneveld en verderop de schepen van de KNSM en Holland-Afrikalijn. Een buurt vol afleiding met dichtbij de spoorwegwerken Oost. Een buurt die ook tijdens de oorlog van zich deed spreken in de vorm van solidariteit tegen de bezetter. Ook tijdens de februaristaking in 1941. Ik zie nog de bijwagens van lijn 10 in de Molukkenstraat nabij de stomerij en in de Borneostraat nabij de huidige Borneodriehoek liggen. Als 80-jarige prijs ik mij gelukkig dat ik nog steeds kontakt heb met verschillende vrienden vanuit die tijd. In 1956 heb ik de Indische buurt voorgoed verlaten.

Een bezoeker

Webredactie Geheugen van Oost

Beste Ko, leuk dat het opvalt dat er steeds meer foto's bijkomen. Een groep vrijwilligers is druk doende te zorgen dat er bij ieder verhaal minimaal 1 foto staat en zo zijn ze momenteel foto's aan het maken en/of zoeken bij de verhalen.

Een bezoeker

Ko Molenaar

Het geheugen van Oost wordt steeds beter! De toevoeging van de fotos maakt de verhalen nog beter. Wie heeft al die mooie foto's toegevoegd

Visitor

Jack N. Grooff

Ik was verbaasd om de naam Ko Molenaar te lezen, ik ben namelijk samen met mijn vrouw in 1956, juist zoals Ko Molenaar, naar de USA geëmigreerd. De eerste jaren waren wij nog in contact, nu na bijna 50 jaar probeerde ik weer met Ko Molenaar in contact te komen. Wij woonden in Cleveland, Ohio waar ik voor 30 jaar de Nederlandse Consul ben geweest in de staat Ohio. Ik belde verschillende Molenaars die in het Philadelhia telefoonboek stonden, en een dame vertelde mij dat zij de dochter van Ko Molenaar was, en dat haar vader en moeder waren overleden. Dat is een paar jaar geleden.
Onlangs vertelde een vriend van mij dat hij correspondentie had gezien op "Geheugen van Oost" gescheven door Ko Molenaar uit de Watergraafsmeer, geboren in 1933 en geëmigreerd in 1956.
Zo hoera, hij is nog in leven en ik zou graag willen uitvinden, hoe ik met hem in contact kan komen. HELP! My email address: JGrooff@aol.com, Phone number USA -216-387-4441. Bij voorbaat hartelijk bedankt.

Visitor

Anneke Sellmeijer

Ik heb eerst in het Bavohuis op de kleine "kak"school gezeten. Boven in een klein kamertje was een klasje voor 3 jarigen. Daarna ben ik op de kleuterschool en toen op de B school geweest in de Batjanstraat. Er was een A en een B school, vast aan de Gerardus Majellakerk, daarbij was wel een groot klooster. Een grote kleuterschool alles zat aan elkaar vast. Al mochten wij nooit in het klooster komen. Dit alles was nog zo tot ik in 1963 trouwde. In 1954-1958 ben ik op school geweest op de Lauriergracht. Ook die scholenkomplex is verdwenen en verbouwd tot appartementen.

Visitor

Ko Molenaar

Het is heel interessant voor mij om de reacties van mijn verhaal te lezen. Ik ben al 48 jaar weg uit Nederland en vind de oorlogsjaren nog altijd in trek. Ingaande op een reactie van Leo Winnubst: ik was op de Adelbertus van 1946-1950 en had nog Mr. Seebregts. De meest populaire onderwijzer was Mr. Stegemans, we hadden ook nog een leraar met Limburgs accent (vrij portig) zijn naam kan ik niet meer herinneren.

Visitor

Leo Winnubst

Kortgeleden herinnerde ik mij ineens weer de naam van de leraar op de Adelbertus Mulo die ik op een ouderavond van een van mijn dochters op het Sint Nicolaaslyceum nog heb gesproken. Dat was de heer Elders. Volgens hem werd hij als jong broekkie voor de leeuwen geworpen.

Visitor

Leo Winnubst

Van 1937 tot 1941 heb ik op de Adelbertus Mulo aan de Halmaheirastraat gezeten. Het was toen een vierjarige Mulo. Na schooltijd kregen wij typelessen en wel op die zware degelijke machines. Alleen hoefden wij die niet trappen op en af te sjouwen. In de zeer onprettige oorlogsjaren met een zgn. rodekruispost in de school aan de overzijde. In werkelijkheid een reparatiewerkplaats voor wehrmachtsauto's. Wel een heel prettige school met als directeur de heer Verhaar en later de heer Seebregts. Later ben ik nog eens op een reunie van de Adelbertus Mulo geweest in het wijlen van Nispenhuis. Op een schoolavond op het Sint Nicolaaslyceum trof ik daar nog een oud leraar van de Adelbertus Mulo die daar, als ik het goed heb, conrector was. Zijn naam kan ik mij niet meer herinneren. Zal wel de ouderdom zijn. Wie heeft nog herinneringen aan de jaren 1937/1941?

Visitor

Agaath

Toevallig surfend op het internet kom ik de vraag tegen of Ko Molenaar iets van doen heeft met de melkboer in de Niasstraat die ook Molenaar heet.
Toevallig was deze week een vriendin van mij uit Noorwegen bij mij op bezoek. Zij heet Lia Molenaar. Haar vader Jan Molenaar is de jongste broer van Piet Molenaar sr. Hij woont samen met zijn vrouw in de Vermaningstraat te Krommenie.
In de voorjaarsvakantie is hij met behulp van Lia, zijn oudste dochter, een verhaal over vroeger aan het schrijven geweest.
Toevallig hè?
piet@ig.net

Visitor

Edward Jellema

Wel grappig! Vandaag ben ik speciaal naar Amsterdam gekomen om deze expositie te bekijken. Dan ben je natuurlijk op zoek naar aanknopingspunten. Na mijn geboorte in 1949 zijn wij in de Halmaheirastraat komen wonen op nummer 35, driehoog. In mijn prille jeugd was het nog de tijd dat er nauwelijks auto's geparkeerd stonden. Wanneer we wilden voetballen (en dat deden we eigenlijk elke dag) belden we aan bij de toen nog een van de weinigen die in het bezit was van een auto, met het verzoek om deze te verwijderen (waaraan ook altijd positief tegemoet werd gekomen). Op de hoek van de nonnen(meisjes)school, waar wij vanuit het woonkamerraam op uit keken, was een doel getekend. Jammergenoeg konden de meesten van ons buurtjongens nog niet zo goed richten en het gebeurde regelmatig, dat de bal in de kloostertuin belandde. Er werd toen geloot, wie bij de zusters aan zou bellen. Degene, die de pineut was, kreeg meestal nul op het rekest. De nonnen kwamen vaak nogal sjachrijnig over. Soms was er echter een lieve zuster die ons door de kloostergang leidde naar de tuin om zelf de bal op te kunnen halen.
Af en toe wandel ik nog wel 's met een van mijn dochters door de Indische buurt, die inmiddels in vele opzichten zeer rigoureus is veranderd. In het voormalige klooster van het Gerardus Majella-complex is nu een soort wijkcentrum gevestigd. Ik moest een keer nodig plassen en kon ongestoord de toegangsdeur openen en naar het toilet gaan. Mijn gedachten gingen toen weer uit naar mijn tijd als kleine jongen die vaak tevergeefs om de bal vroeg.

Visitor

Lenie Hoek

Ko Molenaar is geen zoon van de melkboer. Die zoon heet Piet en zijn zussen heten Tinie, Joke, Ria en Ellie Molenaar. De winkel is er nog steeds in de Niasstraat.

Visitor

P.C. Meijer

Ko Moolenaar is dat de zoon van de melkboer in de Niasstraat? Hij studeerde destijds wiskunde???