De trein

Kenmerkend voor Amsterdam-Oost is dat er altijd wel ergens een trein over je hoofd rijdt. Op een plattegrond valt goed te zien hoe de spoorlijn door de Oosterparkbuurt en de Transvaalbuurt snijdt om zich bij het Muiderpoortstation in een slingerbocht bij een andere spoorlijn uit zuidoostelijke richting te voegen. Hier scheiden de spoorlijnen de Indische buurt van de Dapperbuurt en nemen het Polderweggebied op in een V-vorm waaruit men via diverse tunneltjes kan ontsnappen.
Doordat de spoorlijnen gedurende hun gehele verloop door de stad hooggelegen zijn, ontstaat er een bovenwereld en onderwereld. Verheven boven het spoortalud bevindt zich de treinreiziger die neerkijkt op de stad. Het is een stad in vogelvlucht waar de stap van de voetganger, zijn wereld en zijn huis in het niet vallen bij de snelheid waarmee de treinreiziger de straten overziet. Die denkt de verhalen en intriges die zich daar beneden afspelen al te kennen, daarvoor hoeft hij niet uit te stappen, want het is heel overzichtelijk: de kraampjes in de Dapperstraat, het verkeer in de Javastraat en de Eerste van Swindenstraat van het begin tot het eind. En dan is hij al verder.
Maar als ik op mijn fietsje door de onderwereld rijd en opkijk naar het talud, dan weet ik wel beter. Zware treinstellen schuiven over het spoor en knarsen en piepen in een andere dimensie. In de spoortunnel, waar ook de duiven zetelen, probeer ik de trein voor te zijn. Want een trein die over je hoofd rijdt, dat is toch eigenlijk een nederlaag.