Gebied Omval - Weespertrekvaart
Zolang ik Amsterdam ken, ken ik De Omval. Een stil plekje aan de kop van de Weespertrekvaart.
Ik wist niet dat het gebied ‘De Omval’ verder reikt, onder de spoorweg langs naar de Amstel. Het is oorspronkelijk een soort schiereiland in een bocht van de Amstel.
In de nieuwbouwplannen spreekt men over twee verschillende gebieden, Amsteloever / De Omval zijde Amstel, en over het plangebied Omval-Weespertrekvaart.
Dit verhaal gaat over dit laatste gebied, dat waar café De Omval staat.
Gesplitst door het spoor
Hier is het nog stil en het lijkt of de tijd heeft stilgestaan. Dat is niet zo, want als je de geschiedenis over dit gebied leest, zie je de veranderingen. Dit deel hoorde begin 1900 gewoon bij de bebouwing op het gedempte deel van de Weespertrekvaart. De spoorlijn tussen Amsterdam, de Arnhem Rijnspoorweg (1843), sneed vervolgens het gebied in tweeën. En de komst van het Amstelstation in 1939 zorgde ervoor dat een deel van de woningen moest wijken. Rond 1967 werden ook een aantal woningen gesloopt (nummer 245-249). Sindsdien zijn er op het achterterrein, ooit de tuinen van de woningen, en ook tussen de woningen met nummer 250 en 244 diverse plaatijzeren bedrijfsloodsen verrezen. In 2017 zijn de woningen met de nummers 243 en 244 gesloopt als onderdeel van de huidige ontwikkeling van het terrein. Zo bleef alleen nummer 250 (café De Omval) over op een hoekje tussen het Amstelstation, Amsteldorp, Weespertrekvaart en de spoorlijn.
Een rustige plek
Het is nu een bijzondere plek, rustig en oud tussen al het geraas, hoogbouw, kantorengeweld aan de andere kant van het spoor. De nieuwbouw aan de westkant van de Weespertrekvaart vind ik niet hinderlijk. Ik zie een mooie blauwe villa en de hoge smalle toren van ‘State’. Achter mij zie ik aan de overkant van het spoor de Rembrandttoren en verderop na een bocht de hoge slanke Amsteltower.
Iets verder loop je onder een metroviaduct door (1975), met mooie graffiti op de peilers. Dan onder een stalen brug van de trein tot aan de Omvalbrug. Dit is brug 429, een stalen hefbrug aan de Spaklerweg , ontworpen door P. Kramer (1953). Het seinwachtershuisje en de trap zijn beklad.
Café De Omval
Kantoorlui en burgers zitten gezellig voor café De Omval van de zon te genieten. Iemand viert zijn verjaardag met meegebrachte taart. Verderop aan de Weespertrekvaart is ook een soort terras. Dat zal wel bij het café horen, want verder is er geen enkele horeca of woning meer. Je ziet alleen nog verroeste hekken met daarachter loodsen en opslag.
Het café toont wel iets anders dan de vorige keer, lang geleden moet ik bekennen. De noordelijke en westelijke gevel gaan schuil onder reclame van een kledingmerk. De gebrandschilderde ramen, kroonluchters en de houten vloer geven een nostalgisch beeld. Het interieur toont zowel modern met de zwarte stoelen als antiek. Een oudere heer zit rustig de krant te lezen in de ruime serre. Als ik de barman vraag hoe lang het café nog in bedrijf zal zijn, zegt hij: “Waarschijnlijk nog een jaar”. Tijdens een eerdere informatiebijeenkomst hebben omwonenden de wens geuit dat het café blijft bestaan. Het ontwerpbestemmingsplan geeft geen duidelijkheid. Begin juli wordt dit plan besproken op een inloopavond en in september (2019) komt duidelijkheid over de selectieprocedure voor een ontwikkelaar voor het gebied. Dan wordt ook bekend of het gebouw van café De Omval behouden blijft.
Bron 'geschiedenis over dit gebied':
Stedenbouwkundig Plan Omval-Weespertrekvaartvastgesteld B&W - 5 februari 2019
