Een ingewikkeld stukje over een straatnaambordje

Waarom mensen verdwalen op zoek naar de Weesperzijde.

Auteur: Jan Dijk.jpg Jan Dijk

De Schollenbrugstraat aan de overkant van de brandweerkazerne aan de Ringdijk achter het Amstelstation kent 2 straatnaamborden, aan het begin en aan het eind van de kade (want dat is de straat in feite). Alleen aan het Weesperzijde-eind staat er een bijschrift bij. En wel dit: NAAR DE SCHOLLENBRUG TUSSEN WATERGRAAFSMEER EN WEESPERZIJDE. 'OOST' staat er nog bij. Dit bijschrift stuurt je met een kluitje in het riet.

Café Schollenbrug, foto Gemeente archief Amsterdam Café Schollenbrug (rechts de ingang van het Visscherspad).<br />(Foto: Gemeentearchief Amsterdam).

Café Schollenbrug, foto Gemeente archief Amsterdam Café Schollenbrug (rechts de ingang van het Visscherspad).
(Foto: Gemeentearchief Amsterdam).

Alle rechten voorbehouden

 Dus de brug over de Ringvaart waar de straat heen voert, en die hier in de Amstel uitmondt, heet Schollenbrug.
Ooit was er een heel populaire uitspanning met die naam. Toen was die naam beroemd, nu weet niemand dat meer. Goed dat het bijschrift ons er indirect aan herinnert.
De Weesperzijde loopt door de Watergraafsmeer langs de Weespertrekvaart helemaal tot Duivendrecht aan toe. Tot ong. 1950 was het de uitvalsweg naar Weesp en Utrecht. Duitsers èn Canadezen kwamen zo de stad in. Ik herinner mij de kinderhoofdjes waarmee de straatweg was bestraat. Nu een egaal fietspad.


Lang geleden was het simpel: rechtdoor en linksaf de weg (het pad) vervolgen langs de Weesper Trekvaart (sic). Of gewoon per trekschuit gaan. De Weesperzijde eindigt helemaal niet bij de Schollenbrug!
De straat heeft in de Watergraafsmeer nu opvallend hoge huisnummers. Dat komt doordat men er na 1920 iets aan moest doen dat de Watergraafsmeer als zelfstandige gemeente voor deze straat een eigen huisnummering had. Men veranderde de straat in dit geval niet van naam maar van huisnummers: flink de hoogte in. Straatbewoners die wij spraken hadden veel liever een aparte straatnaam gehad; nu verdwalen nieuwelingen steevast. Zowel fietspad als parallelstraat in Amsteldorp heten Weesperzijde.
Het bijschrift klopt niet.

Ik schreef het straatnamenbureau erover aan. Vlot antwoord: wij mailen u zo spoedig mogelijk terug. Na ruim een jaar toch nog een mail. Ik had alles verkeerd begrepen. Met NAAR wordt bedoeld: Genoemd naar. Dat had ik toch echt niet gedacht. En met WEESPERZIJDE wordt de wíjk met die naam bedoeld. De tekst moet dus als volgt worden begrepen, sorry voor de lange zin:
DE SCHOLLENBRUGSTRAAT IS GENOEMD NAAR DE SCHOLLENBRUG DIE HIER LIGT OVER DE RINGVAART VAN DE WATERGRAAFSMEER TUSSEN DE WIJK ‘WEESPERZIJDE MIDDEN/ZUID’ ENERZIJDS EN POLDER EN (VOORMALIG) STADSDEEL WATERGRAAFSMEER ANDERZIJDS, ALWAAR DE STRAAT WEESPERZIJDE ZUIDWAARTS SCHUIN LINKSAF EN VOORBIJ MANHATTAN AAN DE AMSTEL, ROTONDE EN SCHEEF SPOORVIADUCT VERDER GAAT LANGS DE WEESPERTREKVAART, HIER EEN VERBREED ONDERDEEL VAN DE RINGVAART.


Het is nogal lang, maar zo klopt het wel. Simpeler alternatief: GENOEMD NAAR DE SCHOLLENBRUG EN DE VROEGERE UITSPANNING MET DIE NAAM. En een naambordje op de brug. Maar het zal niet veranderen.


Met de woensdaggroep van de Darwintuin maakten we een geslaagde fietstocht: de hele Weesperzijde langs vanaf het Amstelhotel langs de Weespertrekvaart door naar Diemen-Centrum, met halverwege een tussenstop voor een mini-ommetje. De eindconsumptie lieten we ons goed smaken. Er viel veel te vertellen.

Alle rechten voorbehouden

54 keer bekeken

Bekijk meer afbeeldingen

De nieuwe bredere Schollenbrug in 1933  met links de ingang van de Ringvaart en rechts de inmiddels gesloopte Bertusvilla Foto: Gemeentearchief Amsterdam

De nieuwe bredere Schollenbrug in 1933 met links de ingang van de Ringvaart en rechts de inmiddels gesloopte Bertusvilla Foto: Gemeentearchief Amsterdam

Alle rechten voorbehouden
Uitspanning Schollenbrug en villa Harff. De jolleman Gosliga zet zijn klanten over de bevroren Amstel. In 1932 kwam hier de Berlage brug zijn werk overnemen. Zijn rechten werden afgekocht voor een in die tijd vorstelijk bedrag.<br />Bron: Jan van Deudekom

Uitspanning Schollenbrug en villa Harff. De jolleman Gosliga zet zijn klanten over de bevroren Amstel. In 1932 kwam hier de Berlage brug zijn werk overnemen. Zijn rechten werden afgekocht voor een in die tijd vorstelijk bedrag.
Bron: Jan van Deudekom

Alle rechten voorbehouden
London Toren aan Weesperzijde

London Toren aan Weesperzijde

Amstel langs de Weesperzijde. Gezien naar het botenhuis van Roeivereniging De Hoop en Weesperzijde 1-14 (v.l.n.r.). Datering 20 februari 1941.  Bron: Beeldbank, Stadsarchief Amsterdam.

Amstel langs de Weesperzijde. Gezien naar het botenhuis van Roeivereniging De Hoop en Weesperzijde 1-14 (v.l.n.r.). Datering 20 februari 1941. Bron: Beeldbank, Stadsarchief Amsterdam.

Alle rechten voorbehouden
Johan van Vliet

Verenigingsgebouw

Klopt dit wel? is/was dit niet het gebouw van de (overwegend) Joodse zeil/roeivereniging Poseidon?