Met de Geheugenstoel in Betondorp

Het was niet zo druk op deze Donderdagochtend. Alleen de visboer deed goede zaken. Af en toe stond er een hele rij voor zijn "food truck". Toen ik eindelijk toe was aan een broodje haring waren zowel de broodjes als de haringen uitverkocht. Gelukkig kreeg ik van Dineke een heerlijke mini-pizza van de warme bakker. Ook op de Brink. Zoals dat gaat in een dorp kwamen er heel wat mensen voorbij met een interessant verhaal. Zo hoorden we van Florence Menso, dat ze elke Zaterdagmiddag op de Brink staat met Surinaamse hapjes en gerechten. Florence is nog in Paramaribo geboren maar al 25 jaar geleden met haar kinderen naar Amsterdam gekomen. Na jaren in Noord te hebben gewoond is ze nu helemaal gesetteld in Betondorp. Alleen zoekt ze nog een benedenhuis want de trap wordt moeilijk.

Ook Simone Bosboom kwam naar onze geheugenkraam toe. Samen met haar vriendin Marije Geursen beheert zij de "Zuiveltuin". Die moest ik beslist zien. Met ferme pas liepen we naar het Zuivelplein om naar de tuin te kijken. Een aantal buurtbewoners verzorgen een deel van deze gemeenschappelijke tuin. Sommigen zorgen voor mooie bloemen en planten, anderen kweken liever aardbeien of rabarber. Alles onder het motto "wroeten en ontmoeten". Kom daar eens om buiten Betondorp.

Terwijl het toch aardig druk werd bij onze kraam vertelde Eugene zo veel bijzonderheden over het "Rode Dorp", dat we er een boek over zouden kunnen schrijven. Samen met zijn vrouw Naomi de Rooy beheert Eugene de facebook pagina "Betondorp Live". Waar we in dit stukje geen ruimte voor hebben vindt U op "Betondorp Live".

Van Eugene kwamen we verder te weten, dat Betondorp ruim honderd jaar geleden gebouwd is voor arme mensen, die in het centrum van Amsterdam in zeer slechte omstandigheden woonden. Met een groot gezin in een kelderwoning of in een kamer met een toiletemmer bij de trap. Nu vinden we de woningen in Betondorp niet al te groot maar toen, rond 1920, waren het paleisjes voor de gezinnen uit de sloppenwijken. Die betonbouw, in plaats van bakstenen, was een experiment. Zeer geslaagd want in de naoorlogse nieuwbouw werd alles van beton met soms een laag bakstenen er voor als versiering. Betondorp werd een rood dorp van socialisten en communisten, die elkaar in de politiek te vuur en te zwaard bestreden maar in het dorp vriendschappelijk met elkaar om gingen. Al voor de oorlog had het dop bekende bewoners, zoals Gerard van het Reve senior, hoofdredacteur van het communistische dagblad De Tribune en zijn twee beroemde zoons; Gerard junior, de schrijver en Karel, de fel anticommunistische professor in de Slavische talen. Na de oorlog natuurlijk Johan Cruijff, de zoon van de groenteboer en Willeke van Ammelrooy, de actrice. 

Als je door het dorp wandelt krijg je vaak te horen, daar was die winkel van vader Cruijff en daar , in de Ploegstraat, woonden de Van het Reves. 

Maar ook Betondorp heeft een zwarte bladzijde. Veel vooroorlogse bewoners waren Joods en hebben de oorlog niet overleefd. De Van het Reves hebben Joodse buren helpen onderduiken maar helaas waren er ook buurtbewoners, die onderduikers hebben verraden, want daar kreeg je van de Sicherheitsdienst zeven gulden vijftig voor (Nu 75 Euro) . Gauw verdiend dachten sommigen. 

Maar Eugene Weusten wil bij die zwarte bladzijde niet te lang stil staan. "Betondorp Live !" is niet zo maar de naam van de facebookpagina. Er is van alles te doen. Vooral op Zaterdagmiddag. Gaat U vooral zelf kijken.