Geef ons úw huishoudtips. Schrijf een verhaal vol handige, 'oude' ideeën.
- Wat vooraf ging.
Vader en moeder verhuisten omstreeks 1972 van Utrecht naar Amsterdam. Zij gingen wonen in de Pretoriusstraat in Amsterdam Oost. Moeder kon dan wat helpen in mijn winkel de Borduur Boutique. Zeker was dat Vader zijn mooie Utrechtse tuin zou gaan missen. Wortelende stekjes van de altijd groene aucuba plantte hij in het kleine tuintje achter de winkel. De aucuba is een sterke struik. Nu in 2020 vullen de royaal gegroeide stekken uit Utrecht bijna de hele tuin. Moeder nam mee hét bekende Hollandse etiquette-boek, zevende druk, van Amy Groskamp-ten Have. De schrijfster op blz.49: 'Bij ontvangst van gasten bij een eerste bezoek, dat altijd min of meer vormelijk is, wordt geen consumptie aangeboden, ook geen sigaar of sigaret'. In deze afgemeten, wat afstandelijk tijd ontvangt Hoofd Huishouding of het gewone personeel * de gasten aan de voordeur [zie film] ^^
- De ontdekking van de juffrouw.
Vrije boekenkastjes komen er steeds meer in de straten van Oost. Leuk. Wat een gelukkige boek-vondsten soms. Een paar dagen geleden vond ik in de Wakkerstraat 'Praktische Wenken voor Huishouding en Keuken' met een stempel van Boekhandel Verheij te Dordrecht, oudste stad van Holland. Via internet geeft deze titel een verrassende ontknoping prijs over juffrouw Fijn; het is een echte Hollandse tijdspiegel ook voor ons want het verhaal van Huis van Gijn lijkt veel op dat van Huize Frankendael. Conservatrice van Museum Huis van Gijn in Dordrecht vertelt: 'Ná de dood van mevrouw Van Gijn maakte juffrouw Fijn van Draat haar entree als Hoofd Huishouding. Een wat lastige positie: tot het gewone personeel behoorde de juffrouw niet, maar de gelijke van de heer des huizes was ze evenmin. Als verantwoordelijke stuurde zij het personeel aan '. Juffrouw Fijn van Draat was afkomstig uit de verpleging. Voordat ze bij Van Gijn Hoofd Huishouding werd, was ze directrice bij een Amsterdams verpleeghuis '*. E n het is een zoete herinnering: Juffrouw Helana Fijn van Draat, geboren 1861 in Harderwijk, heeft waarschijnlijk een verpleegstersopleiding gevolgd in het Binnengasthuis. In 1897 vertrekt ze naar Deventer als verpleegster bij de eega van burgemeester Feije baron van Heemstra. Ná het overlijden van deze mevrouw schrijft zij zich in 1907 in Dordrecht in, als 'gezelschapsjuffrouw'. Zij verzorgt Simon van Gijn tot aan zijn dood in 1922. Zestig jaar oud is Helana dan. Wat zij tot haar dood doet is onbekend. Zij sterft in 1962; 101 jaar oud. En? Wat weten we van de dienstbode van huize Frankendael? Haar naam?
- Tijdsverandering
Op een schilderij van Huize Frankendael uit 1776 portretteert Waldorp de familie Gildemeester met dienstbode *. Tegenwoordig heeft de gegoede burgerij geen hoofd huishouding, dienstbode en tuinman meer. Huize Frankendael is nu een restaurant. In 1894 kregen de eerste verpleegsters hun diploma in het Burgerziekenhuis Linnaeusstraat. Het ex-ziekenhuis is nu een hotel. Etiquette-regels zijn veranderd en vereenvoudigd in vergelijking met vroeger. De aucuba in de hof van de Pretoriusstraat groeit door. Bij mooi weer ga ik graag grasduinen in de vrije boekenkastjes in de straten van Oost. Wat een geluk vind je er vaak.
- Verzoek
Heeft u een leuke huishoudtip, een verhaal, een foto daarover? Stuur tip, verhaal en / of foto a.u.b. op naar geheugenvanoost @ amsterdammuseum.nl
Info en bron
* Eerste verpleegster https://www.fni.nl/i/426/opleiding/?slide=1
* Eerste verpleegster in Burgerziekenhuis http://opstraatinamsterdamoost.nl/burgerziekenhuis%202.html
Beeld J ohan Conrad Greive jr http://beeldbank.amsterdam.nl/afbeelding/010194001846
^^ Ontvangst gasten - Eén dag wonen in Huis Van Gijn [ film ]
https://www.youtube.com/watch?v=MOdcdL9ZrvQ O
https://rkd.nl/nl/explore/images/168748 Portret van de familie Jan Gildemeester (1705-1779) met dienstbode voor Huis Frankendael door schilder JG Waldorp
https://onsamsterdam.nl/wegbereider-van-de-nederlandse-verpleegkunde-anna-reynvaan-1844-1920
eerste opleiding verpleging in Amsterdam
