De liefde tot de Meer was hem aangeboren

Jaap Kruizinga - een begrip in de Watergraafsmeer.

2 Fans
Watergraafsmeer

Eerbetoon aan een man die ons zoveel boeken en artikelen over Amsterdam, maar vooral over de Watergraafsmeer, zijn meest geliefde onderwerp, heeft nagelaten.

Jaap Kruizinga - 1913-1996 Foto: Jaap Kruizinga 350 Jaar Watergraafsmeer

Jaap Kruizinga - 1913-1996 Foto: Jaap Kruizinga 350 Jaar Watergraafsmeer

Alle rechten voorbehouden

Jaap Kruizinga werd op 23 juli 1913 geboren in de toenmalige gemeente Watergraafsmeer, in de Steijnstraat, die in 1921 (een jaar na de annexatie door Amsterdam) Celciusstraat ging heten.

Op 23 juli 2013 zou hij dus 100 jaar geworden zijn als hij nog geleefd had. Wat zou het geweldig zijn als op die dag bekend gemaakt zou worden dat er een heus Watergraafsmeer museum gaat komen.

Het gezin Kruizinga was gereformeerd en bestond uit vader, moeder, 4 zonen en 4 dochters. Zijn vader was timmerman.
Jaap ging eerst naar de Julianaschool in de Fahrenheitstraat, de Koningin Wilhelminaschool in de Corn.Drebbelstraat en vervolgens naar de gereformeerde kweekschool in de Kerkstraat om opgeleid te worden tot onderwijzer.
Toen al zwierf hij liever met zijn fototoestel door Amsterdam samen met zijn vader die hem allerlei gevels aanwees en erover vertelde.

In 1934 behaalde hij zijn onderwijsakte. Hij werd onderwijzer op diverse scholen o.a. op zijn oude lagere school in de Fahrenheitstraat en op de Funenschool bij de Zeeburgerdijk, waar hij nog les heeft gegeven aan Karel Appel.
In de 2e Wereldoorlog belandde hij vanwege een onvoorzichtige daad voor 76 dagen in het Huis van Bewaring op de Weteringschans. Hij schreef daar op 300 wc-papiertjes die hij de gevangenis uitsmokkelde het kinderboek Roetje, het gevangeniskatje.

Kort voor de oorlog had hij zijn vrouw, To Migchilsen, leren kennen waarmee hij in 1943 trouwde en met wie hij op het Robert Kochplantsoen 25 ging wonen.
In de hongerwinter van 1944 kon er geen les gegeven worden en zocht Jaap verpozing in het Gemeentearchief op de Amsteldijk. Daar ontdekte hij het nog goeddeels onuitgepakte archief van de opgeheven gemeente Watergraafsmeer. Hij groef zich in en was voorgoed verkocht. Uiteindelijk schreef hij acht boeken over dit stadsdeel.

Ook werd door hem, samen met gevelstenen-expert H.W. Alings, de nog steeds bestaande Vereniging voor Heemkennis “Ons Amsterdam”, verdeeld in een aantal afdelingen, opgericht. Een vereniging voor Amsterdam-liefhebbers die niet alleen over Amsterdam wilden lezen, maar ook lezingen en excursies over en in de stad wilden meemaken. Hij schreef ontelbare artikelen voor het blad Ons Amsterdam.
In 1950 werd hij voorzitter van kring Oost, in 1956 algemeen penningmeester en in 1957 voorzitter van de vereniging. Dat bleef hij tot 1981. Pas in 1993 nam de 80-jarige afscheid als voorzitter van die kring.

In 1955 liet hij een gevelsteen met een zwaan – symbool van de Meer – inmetselen in de gevel van zijn huis aan het Robert Kochplantsoen. Die steen uit 1762, afkomstig uit het toegangshek van de polder, kocht hij voor vier tientjes bij een Haagse antiquair. En in de jaren zeventig haalde hij bovendien, nog nét voor de vuilniswagen kwam, de ambtszetel van de laatste burgemeester van de Watergraafsmeer van de stoep van het oude kantoor van Gemeentewaterleidingen op de Nieuwe Herengracht. De stoel staat nog steeds in de huiskamer van huize Kruizinga.
In 1975 overleed zijn vrouw. Hij trouwde later met Elika Poll, die zijn archief ging beheren.

Hij schreef 29 boeken over Amsterdam, 14 schoolboekjes en 45 delen in de AO-reeks. Maar hij zal toch het meest herinnerd worden als de schrijver van de boeken over de Watergraafsmeer. In 1996 overleed Jaap Kruizinga. Zoals hierboven reeds genoemd liet hij een rijk oeuvre aan boeken na.

Hij werd begraven op de Nieuwe Oosterbegraafplaats, waar een gevelsteen met de zwaan zijn graf siert en de navolgende tekst is ingegraveerd: 'De liefde tot de Meer was hem aangeboren.'

Wij zijn hem dankbaar dat hij ons zoveel moois over Amsterdam heeft nagelaten. Maar als Geheugen van Oost zijn wij natuurlijk het meest in zijn boeken over de Watergraafsmeer geïnteresseerd.

Als er ooit een Watergraafsmeermuseum zal komen stellen wij voor om een zaal naar Jaap Kruizinga te vernoemen.

Jo Haen-van Langen

Met dank aan mevr. E. Kruizinga-Poll.

Ook dank aan Ron, voor zijn steun en altijd opbouwende kritiek.

Alle rechten voorbehouden

4175 keer bekeken

Bekijk meer afbeeldingen

Leerlingen van de Koningin Wilhelminaschool, Cornelis Drebbelstraat 1, met bovenmeester D. v. Vliet en onderwijzer J. Remiens (r). .<br />Op de 3e rij van boven helemaal rechts Jaap Kruizinga (naast de onderwijzer). 1921<br />Foto: J.H.Kruizinga. WGM - de geschiedenis van een polder.

Leerlingen van de Koningin Wilhelminaschool, Cornelis Drebbelstraat 1, met bovenmeester D. v. Vliet en onderwijzer J. Remiens (r). .
Op de 3e rij van boven helemaal rechts Jaap Kruizinga (naast de onderwijzer). 1921
Foto: J.H.Kruizinga. WGM - de geschiedenis van een polder.

Alle rechten voorbehouden
Robert Kochplantsoen 25 - Het huis met de Swaen .<br />Klik rechts bovenaan op de collage en de collage zal vergroot worden weergegeven.<br />Foto: Jo Haen ©

Robert Kochplantsoen 25 - Het huis met de Swaen .
Klik rechts bovenaan op de collage en de collage zal vergroot worden weergegeven.
Foto: Jo Haen ©

Alle rechten voorbehouden
De stoel van Johannes Wilhelmus de Wit, de laatste burgemeester van Watergraafsmeer. .<br />Klik rechts bovenaan op de foto en de foto wordt vergroot weergegeven.<br />Foto's Jo Haen ©

De stoel van Johannes Wilhelmus de Wit, de laatste burgemeester van Watergraafsmeer. .
Klik rechts bovenaan op de foto en de foto wordt vergroot weergegeven.
Foto's Jo Haen ©

Alle rechten voorbehouden
Het graf van Jaap Kruizinga op de Nieuwe Ooster. .<br />Klik rechts bovenaan op de foto en de foto wordt vergroot weergegeven.<br />Foto: Jo Haen ©

Het graf van Jaap Kruizinga op de Nieuwe Ooster. .
Klik rechts bovenaan op de foto en de foto wordt vergroot weergegeven.
Foto: Jo Haen ©

Alle rechten voorbehouden
Tekst op de rand van de grafsteen. .<br />Klik rechts bovenaan op de foto en de foto wordt vergroot weergegeven.<br />Foto: Jo Haen ©

Tekst op de rand van de grafsteen. .
Klik rechts bovenaan op de foto en de foto wordt vergroot weergegeven.
Foto: Jo Haen ©

Alle rechten voorbehouden

11 reacties

Voeg je reactie toe
Marleen Kuntze-Papikinou

Mooie herinnering aan Dhr. Kruizinga als onderwijzer!

Ik was blij verrast, dit artikel "toevallig" tegen te komen! Ik had Dhr. Kruizinga als onderwijzer in de vijfde klas (moet schooljaar 1973-1974 zijn geweest) van de Baron van Heemstraschool. Ik herinner hem als een lieve en vrolijke man, de onderwijzer met de sigaar, die mooie plaatjes als beloning in ons opdrachtenschrift plakte en die de leerling moed insprak als het met een vak even tegenzat. Een mooie en blijvende herinnering!

Met vriendelijke groeten, ook aan Mw. Kruizinga-Poll

Marleen Kuntze-Papikinou

Griekenland

Pieter Beelen

Ontmoetingen met verzamelaars

Als verzamelaar van autonummerborden had ik ergens het boek "Ontmoetingen met verzamelaars" van Jaap Kruizinga gezien. Dat was in 1994. Na een oproep in een krant reageerde dhr Kruizinga zelf, en mocht ik bij hem thuis het één-na-laatste exemplaar op komen halen.

"Beter laat dan nooit" schreef hij er in! 

Jakob Böning

6 weken met de ezel door Corsica

Helaas mis ik het boek met de ezel 6 weken door Corsica.
J .Kruizinga had ik als meester [verteller in de 5e klas] op de Funen school .daar vertoonde hij op een middag de serie dia's over Corsica en daar vertelde hij zijn verhaal op een manier net of je zelf daar bij was .nu ik 70 jaar ben denk ik nog aan die goede tijd.

Ineke Kielema

Trouw kerkganger

Ik herinner me dat meneer Kruizinga altijd trouw elke zondag in de bank achter ons in de Koningskerk zat.

Kees Zijp

HERINNERINGEN AAN JAAP KRUIZINGA

Ik kan mij de heer Jaap Kruizinga nog goed herinneren.
Als jonge jonge ging ik een woensdagmiddag in de maand, met het zendingsbusje van de Gereformeerde kerk langs een aantal leden om wat geld optehalen en als dank kregen wij dan met de kerstdagen een die voorstelling in de Kerk een voorstelling die de heer Kruizinga verzorgde en gingen wij met een sinaasappel en een Kerstverhaalboekje van WG v.d Hulst naar huis.
Later kwam ik de heer Kruizinga bij mijn ouders langs om een schilderij van mijn vader Marten Jacob Zijp te lenen voor een boek van hem over de 1e gereformeerde kerk in de Watergraafsmeer die op de plaats stond in de Willem Beukelstraat waar de helaas ook al afgebroken Koningin Wilhelminaschoolstond. Vlak voor zijn overlijden ben ik nog bij hem langs geweest om een een mooi boek over de Watergraafsmeer te kopen waar die tekening in stond.
Op de bovenstaande klassefoto staan ook mijn vader Marten Jacob Zijp, zittend vooraan 3e van links, oom Jaap Marten Zijp 4e vooraan van linke en oom Her Zijp 2e rij zittend helemaal links.
Die foto is gemaakt op de binneplaats van de Koningin Wilhelminaschool.
De heer Kruizinga kon heel mooi vertellen over de geschiedenis van Amsterdam en in het bijzonder van de Watergraafsmeer.

Met vriendelijke groeten Kees Zijp

Peter Scholten

DE LEUKSTE 'MEESTER

beste.... Wat een leuk verhaal zeg! ik zat op school bij dhr. J Kruizinga in de klas op de Baron van Heemstra school in Buitenveldert in het jaar 1970-71. En ik heb ongelooflijk genoten van zijn verhalen en grappen en ...lessen natuurlijk. vandaar dat ik eens op zoek ben gegaan naar J.Kruizinga, ofwel deze man nog in leven was.
Ooit gaf hij mij een klein stempeltje (ca. 1/2 cm2 met daarop het onzen vader . Dat heb ik nog steeds. Hijzelf had daarvan het kleinste boekje van ca. 1cm2. hartelijke groet van Peter Scholten(52)

Jo Haen - van Langen

Index van boeken over de WGM geschreven door Jaap Kruizinga

350 Jaar Watergraafsmeer
J.H. Kruizinga
Watergraafsmeer in oude ansichten, deel 1
J. H. Kruizinga
Watergraafsmeer in oude ansichten, deel 2.
J. H. Kruizinga en J. van Deudekom
Watergraafsmeer, eens een parel aan de kroon van Amsterdam.
J. H. Kruizinga
Watergraafsmeer - Van dorp tot stadsdeel
J. H. Kruizinga
Watergraafsmeer, de geschiedenis van een polder.
J. H. Kruizinga
Watergraafsmeer "Amstels Paradijs"
J. H. Kruizinga
Frankendael - Een hofstede in de hoofdstad.
J. H. Kruizinga

Mevr. Elika Kruizinga-Poll tussen de boeken van haar man. .<br />Foto: Jo Haen ©

Mevr. Elika Kruizinga-Poll tussen de boeken van haar man. .
Foto: Jo Haen ©

Alle rechten voorbehouden
Jo Haen - van Langen

Index van boeken over Amsterdam geschreven door Jaap Kruizinga

De Oostelijke eilanden van Amsterdam in oude ansichten
J. H. Kruizinga
Amsterdam Bruggenstad
J. H. Kruizinga
Amsterdam. Stad der duizend bruggen
J. H. Kruizinga
Ontmoetingen met verzamelaars
J. H. Kruizinga
Levende folklore in Nederland en Vlaanderen
J. H. Kruizinga
Ornamenten van huis en hof deel 1
J. H. Kruizinga
Ornamenten van huis en hof deel 2
J. H. Kruizinga
Tussen Papyrus en Paperback. Lotgenoten van boeken.
J. H. Kruizinga
Zag u dit in Amsterdam?
J. H. Kruizinga
Zag u dat in Amsterdam?
J. H. Kruizinga
Zag u dit en dat in Amsterdam?
J. H. Kruizinga
Amsterdam van A tot Z encyclopedisch handboek voor een ieder die van Amsterdam houdt
J. H. Kruizinga en J. A. Banning
Zag u dit in Amsterdam?
J. H. Kruizinga
Op De Bres Voor De Vrijheid Oorlogs, Verzets En Bevrijdingsmonumenten In Amsterdam
J. H. Kruizinga
Adieu Kattenburg. De Geschiedenis van de Oostelijke Eilanden
J. H. Kruizinga
Het XYZ van Amsterdam Deel 1
J. H. Kruizinga
Het XYZ van Amsterdam Deel 2
J. H. Kruizinga
Speurtocht door Amsterdam
J. H. Kruizinga
De Westelijke eilanden van Amsterdam
J. H. Kruizinga
Met een ezel door Corsica
J. H. Kruizinga
Nederland door een vreemde bril
J. H. Kruizinga

Jo Haen - van Langen

Index AO-boekjes geschreven door Jaap Kruizinga

AO-boekje nr. 619 – Langs ’s Heren wegen
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 709 - Het Trippenhuis vlagt
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 715 - Magie van het getal
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 729 – Verkeersregels in het verleden
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 787 - De echte Sinterklaas
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 810 - Van koetsen, karossen en kalessen
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1067 - De Keyser van de grachten
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1137 – Van aardappel tot patates frites
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1184 - Hervormingsdag 1517 - 1967
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1289 – IJsland voorpost in de Atlantische Oceaan
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1336 – Het Amsterdam van de klop
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1361 - De Dam
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1406 - Carolus Linnaeus
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1437 - Scheepjes op het droge
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1474 - Breitner, schilder van Amsterdam
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1478 - Zakkenrollers
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1554 - Michelangelo
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1565 - 700 jaar lastig Amsterdam
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1595 - De kalender is niet van gisteren
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1620 – Het weer in de volksmond
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1671 – Petrus Paulus Rubens (1577-1640)
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1676 - Florence
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1687 - Jacob Cats
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1709 - Schilderen met zand
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1712 - Anna Maria van Schuurman / Wonderkind uit de Gouden Eeuw (1607-1678)
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1719 - Roald Amundsen, ontdekker van de Zuidpool
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1731 - Jules Verne. Ontdekkingreiziger op pantoffels
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1735 – Jacob Jordaens
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1739 – Frans Peter Schubert, grootmeester van het lied (1797-1828)
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1755 - De oude kerk in nieuwe luister
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1759 - Duizend jaar Brussel
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1763 - Het boerenwagenmuseum
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1770 – Piet Hein (1577-1629) Vlootvoogd en veroveraar
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1777 - Pompeji
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1787 - Rond de smidse van Vulkanus
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1810 - De nieuwe kerk, nationaal symbool
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1814 - Vondelingen
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1837 - Christiaan Eykman. Grondlegger der vitaminenleer.
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1856 – P. C. Hooft
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1895 - Kunt u mij de weg naar Bethlehem vertellen?
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 1980 - De eerste ballonvaarten, gelijk aan de vogels
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 2020 - Hoe ziet de toerist Nederland?
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 2052 - Verrassende vondsten
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 2324 – Ripley, geloof het of niet
J. H. Kruizinga
AO-boekje nr. 2423 – Gevelstenen worden in ere hersteld
J. H. Kruizinga

45x AO-reeks door Jaap Kruizinga

45x AO-reeks door Jaap Kruizinga

Alle rechten voorbehouden
Jo Haen - van Langen

Jaap Kruizinga

Vanmorgen vroeg met het openen van mijn computer was ik zeer verrast ,ik wist dat jullie er mee bezig waren ,maar zo'n mooie uitgebreide biografie had ik niet verwacht .
Ik heb het met veel plezier gelezen ,ook omdat ik de hr Kruizinga nog gekend heb .
Hij was niet alleen een goed schrijver maar ook een goed verteller .Eens in de maand kwam hij in de Prinses Julianaschool met een toverlantaarn en de bijhorende plaatjes , prachtig kon vertellen ,in de Soete Suikerbol is er een van ,ik ben nu 67 maar weet het nog precies .
Bedankt redactie voor dit mooie verhaal ,de hr Kruizinga is de Watergraafsmeer en hij heeft zoveel betekent dit bijzondere stadsdeel .
Groetjes Ria Evertse-Staartjes

---------------------------------------

Beste Ria,

Het verhaal staat echt al sinds 17 september op de site. Het is nog een heel werk geweest om alle informatie te verkijgen. Ik ben bij zijn schoonzus op de Fahrenheitsingel geweest (waarvan ik het adres nog via jou verkregen heb, waarvoor nog mijn hartelijke dank) en daarna bij zijn weduwe, die mij heeft bijgepraat en mij de stoel van burgemeester de Wit heeft laten zien.

Ik vond dat Jaap Kruizinga wel eens in het zonnetje gezet mocht worden, vandaar dit uitgebreide verhaal. Zonder hem zou er veel informatie over de Watergraafsmeer in de vergetelheid zijn geraakt. Het is een eerbetoon aan hem.

Ik heb hem persoonlijk leren kennen toen hij samen met mijn man Dolf, (De Postgeschiedenis van de Watergraafsmeer), de heer Trompenaars (bidprentjes) en de heer Jan van Deudekom (ansichtkaarten Watergraafsmeer) een expositie heeft gehad in het voormalige Stadsdeelkantoor boven AH op het Chr.Huygensplein. Hijzelf toonde een verzameling archeologische voorwerpen e.d. uit de Watergraafsmeer.

Leuk, dat je door de ontdekte gevelsteen van Joop Jansen bij dit verhaal bent gekomen. Ik hoop dat ook andere bezoekers van de site zijn verhaal gaan lezen. Jaap Kruizinga mag niet vergeten worden !

Jo Haen

-----------------------------------------

Goede morgen Jo .
Ik had het echt niet eerder gelezen ,maar toen ik jou datum zag kan dat wel kloppen want die tijd zat ik in Spanje ,en daarna begon het veranderen van de website .
Gelukkig maar dat Joop de ontdekking van de steen had gedaan zodat ik het alsnog kon lezen .
Groetjes Ria

--------------------------------------------

Jo Haen - van Langen

Ingemetselde steen Celciusstraat 12

Joop Jansen ontdekte op het adres Celciusstraat 12 (vóór de annexatie in 1921 Steijnstraat geheten) deze ingemetselde steen. Ik neem aan dat in dit pand Jaap Kruizinga heeft gewoond.
Bedankt Joop.

Vr.groeten,
Jo Haen

---------------------------------------------------

Mogelijk is dat de 'zin' van het leven: sporen achterlaten.

Rene

Ingemetselde steen bij Celciusstraat 12 - 2012 .<br />Foto: Joop Jansen ©

Ingemetselde steen bij Celciusstraat 12 - 2012 .
Foto: Joop Jansen ©

Alle rechten voorbehouden