Geboren op het Javaplein

Ik ben 1935 geboren op het Javaplein nr. 33” ‘achter het badhuis’ op het stukje tussen de 1e Ceramstraat en de Molukkenstraat. Op het andere stukje op de hoek van de Javastraat woonde Pien (Jasperina) de Jong.

Als jongens uit de buurt voetbalden wij met een tennisbal in de 1e Ceramstraat, jassen op de putten in het midden van de straat gaven de doelen aan. Er was een waarschuwingssysteem voor als er een agent (smeris) aankwam, want voetballen in de straat was ten strengste verboden! Je kon daar rustig spelen want auto’s waren in de vijftiger jaren nog geen algemeen verschijnsel, laat staan in de Indische Buurt.

Ik herinner mij een keer dat toen we aan het voetballen waren wij de man van de stomerij hoorden aankomen met zijn speciale bakfiets. Hij riep op zijn eigen specifieke manier: " Stooooomen en vervèn!!!"
Toen hij langs kwam werd het spel gestaakt, maar zodra hij voorbij was werd het spel hervat en één van de spelers gaf een ferme trap tegen de bal. Als gevolg daarvan vloog de bal over het doel en raakte die de stomerijman recht achter in de nek. Die keek op noch om maar hij riep alleen op zijn bekende wijze: "Bengels en vlegels!!"
Zoiets vergeet je toch nooit.

Ik kan mij nog vaag herinneren dat het badhuis op het Javaplein gebouwd werd. Daarvoor hadden wij vrij uitzicht op de eindhalte van lijn 3 in de Molukkenstraat bij de Madurastraat en lijn 9 reed langs naar en van de eindhalte in de Molukkenstraat. Het badhuis bezocht ik eens per week voor 15 cent een stortbad – een kuipbad was toen heel duur: 35 cent!

In 1940 veranderde de tramsituatie want door het omhoog brengen van de spoorbaan van het CS naar Muiderpoortstation en Amstelstation waren de gelijkvloerse overgangen verdwenen en werd het oostelijk deel van het tramnet aanzienlijk gewijzigd. Lijn 9 verdween van het Javaplein en lijn 10 kwam daarvoor in de plaats. Ook lijn 3 – en met deze lijn ook de eindlus Borneostraat/Molukkenstraat/Madurastraat/Borneostraat – werd verlegd. In plaats daarvan kwam lijn 11 met een grote lus door de buurt: eindhalte Insulindeweg/Soembawastraat/Javastraat/Javaplein/Molukkenstraat/Insulindeweg.

In het begin had deze lijn een andere route dan na zijn terugkeer na de oorlog.Het was toen een fijne lijn die je in 20 minuten naar het CS bracht. Later meende men deze lijn door een bus met dezelfde route te moeten vervangen en ik vond dat geen succes en dat waren er meer want ik heb begrepen dat bij de omzetting het aantal passagiers van lijn 11 met ruim 30% was afgenomen.

Na de inwoning in de Watergraafsmeer – het was toen overigens een fijne buurt, dat Betondorp – kregen wij een mooie flat op het Osdorpplein toegewezen, naast de Hema en met uitzicht op Tussenmeer. Ook daar hebben we zo ‘n 5 jaar gewoond maar door mijn benoeming tot regio-manager Midden Nederland bij het bedrijf waar ik werkte zijn we naar Austerlitz in de gemeente Zeist verhuisd.

In het huis dat we toen gekocht hebben wonen wij nog steeds, met uitgestrekte bossen ‘om de hoek’ waar we nog steeds intens van genieten.Een enkele keer rijden we nog wel eens door de Indische Buurt en zien dat er veel is veranderd. Ook op de Insulindeweg zijn hele woonblokken verdwenen, ook daar waar een oom en tante woonden.

Mijn vader vertelde dat de oorzaak van het verzakken van de huizen was gelegen in het feit dat de heiploegen per paal werden betaald en als er geen toezicht was er soms alleen paalkoppen ingegraven i.p.v. heipalen.