Een oude ‘Keure’ (deel 1)

Onlangs vond ik bij het Gemeentearchief Amsterdam de: “Keure tot Conservatie van dijken en wegen”. Een keure is in dit geval een soort handvest of verordening. Deze keure dateert van 31 december 1843 en vervangt die van 25 maart 1757. Het betreft hier de dijken en wegen van de Watergraafsmeer.
Het was de Dijkgraaf en de Hoogheemraden gebleken dat: “door het eigenmagtig en willekeurig in bezit nemen en gebruiken maken van sommige gedeelten der gezegde dijken en wegen, waardoor tevens groot ongerief in gevaar wordt toegebragt aan degenen die met rijtuig de wegen langs de dijken willen passeren”.
Dit plechtige taalgebruik houdt in dat er nieuwe maatregelen nodig zijn met betrekking tot het onderhoud van de dijken.
In 7 artikelen worden de ordonnantiën verwoord. Ik zal uit deze ordonnantiën enkele fragmenten citeren.

Artikel 1

Dit eerste artikel gaat voornamelijk over het gebruik, of liever het misbruik, van de bestaande dijken. Een citaat: “Het is aan iegelijk verboden om enige specie, het zij zand, aarde, mest, run of eenige materialen tot timmeren of metselen benoodigd, langer dan zeven werkdagen te laten liggen op de Ringdijk, binnen- of buitenbarmten, op verbeurte eener som van zes gulden voor iederen dag dat hetzelfe daar komt te leggen,…”. Uitgelegd wordt dat met mest alleen bedoeld wordt de paardenmest die door de inwoners wordt ‘neergelegd’. Andere ‘mestspeciën’ mogen niet op de dijk worden gelegd om bijvoorbeeld te worden gedroogd. Ook hier weer een boete van zes gulden (per dag).
Het is verder ten strengste verboden om bij het weghalen van de genoemde speciën de dijk te beschadigen. Het wegspitten van zoden, klei of aarde van de dijk kan een boete opleveren van twaalf gulden. Indien het Hoogheemraadschap zelf ‘handeling moet verrichten’, worden deze verhaald op ‘den overtreder’.

Het begrip barmten is mij helaas niet bekend!