De Vliegende Schotel

In de jaren zeventig, toen Amsterdam nog doordrenkt was van aardse geuren en idealisme, schuilde er aan de Hogeweg in de Watergraafsmeer een eetgelegenheid die zijn tijd ver vooruit was: The Flying Dutchman. Nou ja, het wás er wel, maar het vloog nergens heen. Het stond gewoon vast in het
souterrain op nummer 15.  Dit was geen doorsnee restaurant; het was een gastronomisch experiment, een filosofie verpakt in smaak, bedacht door een man die verder keek dan enkel de honger van zijn gasten. Gerard Jan Baerents, een baardige tandarts met een visie die net zo excentriek was als hijzelf en zijn menukaart en je standaard “Welkom aan boord” heette. Hij wist voeding en tandheelkunde te vervlechten tot een harmonieus geheel. Hier werd niet enkel gegeten, maar ook gezorgd voor lichaam, geest en gebit en waar men de mond niet slechts als een poort naar de spijsvertering zag. Hier werd getoverd met een knolselderij alsof het een gouden kalf was. Geen leverworst en ook geen zure haring, maar linzenschotels, wortelstamp en notenballen met een filosofische inslag.

Samen met mijn toenmalige verloofde, thans huidige echtgenote, en schoonvader maakte ik deel uit van deze culinaire expeditie. We ontvingen een bonte stoet aan gasten: vegetariërs, veganisten en fervente aanhangers van de macrobiotiek, een stroming die op dat moment wortel begon te schieten in de Amsterdamse eetcultuur.

Er waren er van dit type restaurant niet veel in die tijd. The Flying Dutchman was geen plek van louter tafelen, maar van ontdekken waar de nieuwsgierige fijnproever zich kon laten verrassen door gerechten die niet alleen smaakten, maar ook voedden. Biologische groente- en fruitsappen vulden de glazen, alcoholvrije wijnen prikkelden de smaakpapillen en als hoogtepunt werd er zelfs zeewater geserveerd; een gedurfde zet die menige wenkbrauw deed optrekken.

Binnen die vier muren heerste een sfeer van ongedwongen samenzijn. In de "messroom" waren korte houten tafels gehangen aan touwen en vormden het decor voor gesprekken die even divers waren als de gerechten zelf. Hier werden verhalen gedeeld, idealen bekokstoofd, en levensfilosofieën besproken alsof ze een essentieel onderdeel van het menu waren. The Flying Dutchman was meer dan een restaurant; het was een ontmoetingsplek waar voeding en bewustzijn samenkwamen en waar de liefde voor gezond eten nooit een compromis was.

Uiteindelijk transformeerde The Flying Dutchman in ’t Kombuys, maar sloot jaren later toch voorgoed zijn deuren. Het wapen in de muur is gebleven als relikwie. De herinnering blijft een levendig schouwspel in mijn gedachten aangewakkerd door de geur van vers bereide groenten, het gelach aan de tafels en de gesprekken die de grenzen van de keuken overschreden. The Flying Dutchman was zijn tijd al ver vooruit of, zo je wilt, nét 40 jaar te vroeg. Het was een tijd waarin idealen niet alleen werden gedroomd, maar ook daadwerkelijk werden geproefd. 

En ik? Ik ben dankbaar dat ik daar, samen met mijn familie en vrienden, deel van heb mogen uitmaken. Hoe anders zou het met dit restaurant anno nu zijn gelopen. Vooral door toedoen van bekende Amsterdammers kunnen vegetariërs zich momenteel de status van trendy aanmeten.