Jodemanussie

Ik ben opgegroeid in de Watergraafsmeer en na wat omzwervingen weer in Amsterdam terecht gekomen (Schellingwoude) Als wij gingen zwemmen in het Flevo-bad scharrelden we onderweg vaak over de begraafplaats en maakten we elkaar aan het schrikken tussen de grafstenen en het hoge gras. Later ben ik uit gaan zoeken hoe dat nou precies zat met deze begraafplaats en ben uitgekomen bij ene Heer Verdooner die de gehele historie alsmede een overzicht heeft samengesteld van allen die daar zijn begraven. Uit mijn blote hoofd meen ik mij te herinneren dat het een Joodse begraafplaats betrof die net buiten de grenzen van Amsterdam was aangelegd op en terrein dat toen nog aan Diemen toebehoorde..Joden mochten immers niet binnen de Amsterdamse stadsgrens worden begraven. De oudste graven zijn van begin 1800 en de laatste van rond 1950. De rijke Portugese Joden werden veelal begraven in Ouderkerk aan de Amstel of Muiderberg maar de arme Asjkenazische Joden konden dat niet betalen dus die werden dichterbij begraven, op (nu) Zeeburg en Diemen. Bij de aanleg van de Amsterdamse en Schellingwouder brug en de aansluitende wegen is een deel van de begraafplaats geruimd (1957) en herbegraven in een algemeen graf op de Joodse begraafplaats in Diemen. Het gearchiveerde overzicht van de begravenen geeft een mooi historisch beeld van namen, leeftijden en omschreven doodsoorzaken zoals "verval" of "stuipen". Opvallend is de vaak lage leeftijd bij overlijden...toen niet ongewoon. Als ik het goed heb zijn er op Zeeburg in totaal zo´n 100.000 mensen begraven en is het Jodemanussie zoals dat er nu nog ligt maar een klein deel van wat er ooit was. Bij een televisieprogramma over het leven van Frits Barend kwam men er achter dat een voorouder van hem daar ook begraven ligt, een wat ruige groentehandelaar met een reputatie!